Bắt ong dú, mách bạn 3 cách làm tổ bẫy ong dễ thành công

Đã có rất nhiều bạn inbox hỏi riêng Ong dú JiChi về cách bẫy một tổ ong dú hoặc chỉ cách làm một thùng ong để bẫy ong dú, nay website Học nuôi ong dú xin chia sẻ cách làm một tổ ong để bẫy các đàn ong khác và chia sẻ lại các kết quả nghiên cứu về phương pháp bẫy ong dú bằng tổ ong bẫy này về tính hiệu quả của nó, và chúng ta có thể áp dụng được cho những giống ong dú nào.

TÓM TẮC BÀI VIẾT

Bắt ong dú bằng các tổ ong bẫy có thật sự hiệu quả!

Đã có rất nhiều nỗ lực của cả người nuôi ong và có một vài nghiên cứu khoa học tìm hiểu để thu hút, dẫn dụ nhằm bắt một đàn ong dú làm tổ trong một thùng ong đã được con người chuẩn bị trước đó. hay gọi là thùng ong bẫy (tổ ong bẫy, đõ bẫy).

Những người nuôi ong mật thường xuyên sử dụng kỹ thuật này, mồi nhữ thường là thùng ong với mùi pheromone giúp thu hút đàn ong. Ví dụ, một người nuôi ong mật châu Á ở miền bắc Queensland đã sử dụng một thùng nuôi ong mà trước đó thùng này đã nuôi ong mật châu Á rồi, nhưng nó đã bỏ đi và họ dùng thùng ong này để bẫy các đàn ong dú.

Điều này nghe nói thì có vẻ như khá hợp lý. Vì Ong mật đã để lại một thùng bẫy trống nhằm tăng sự thu hút khả năng tìm thấy của một đàn ong dú. Thật không may, chỉ có một xác suất rất thấp để bắt được một đàn ong dú theo cách này, và nếu bắt được đi chăng nữa thì thời gian củng khá lâu. Bởi vì, ong dú và ong mật, làm tổ có cấu trúc khác nhau, chưa kể là ong mật xây tổ bằng sáp ong nguyên chất, còn ong dú thì xây tổ bằng keo ong kết hợp với sáp ong theo tỷ lệ tùy thuộc vào từng loài, và còn rất nhiều nguyên nhân khác dẫn đến cách làm này thất bại. chúng tôi đề cập bên dưới, mời bạn đọc tiếp.

Hình các đõ bẫy ong dú bằng ống tre được làm với số lượng rất nhiều nhưng hiệu quả thì không bao nhiêu và rất lâu

Nỗ lực ở châu Á và Nam Mỹ đã có những thành công hạn chế. Ví dụ, một nghiên cứu toàn diện ở Sumatra cho thấy 362 tổ ong bẫy bị bỏ trống hơn bốn năm, chỉ có 6% ong vào làm tổ và chỉ có 1 loài trong số 24 loài trong khu vực (đó là loài Tetragonula Minagkabau) làm tổ trong các thùng ong bẫy.

Ở nam Mỹ, các chai nước giải khát rỗng được sử dụng để làm một đõ ong bẫy đôi khi củng có những đàn ong vào làm tổ. Nhưng ở Châu Á, với tỷ lệ rất thấp và ít loài làm điều này nếu chúng ta sử dụng phương pháp này ở Việt Nam thì khả năng thành công cực kỳ thấp nên trong bài này, Ong dú JiChi không khuyến khích làm bẫy ong bằng chai nước giải khát.

Hình các tổ bẫy ong dú bằng các chai nước giải khát được làm rất đơn giản

Tại sao các đõ ong bẫy lại dẫn dụ ong không thành công?

Ở Úc, có một vài báo cáo về một tổ ong bẫy và có loài T.Austroplebeia  vào làm tổ trong đó. Peter Davenport đã trực tiếp quan sát thấy một tổ ong bẫy đã được đàn ong vào làm tổ thành công. Nó thậm chí còn hiếm hơn cho chi Tetragonula. Dường như các hộp trống không được nhận ra hoặc không được chấp nhận bởi những con ong trinh sát khi tìm vị trí để thành lập một tổ ong mới.

➜ Có lẽ các dấu hiệu tìm kiếm mà ong dú sử dụng theo bản năng để tìm và xác định một vị trí phù hợp thì không thích hợp với sự xuất hiện của các thùng ong nhân tạo, mùi, kết cấu hoặc điều kiện một tổ ong.

Bẫy ong sẻ hiệu quả hơn khi hiểu rõ về chúng

Khi có hiện tượng xâm chiếm tổ

Có những trường hợp mà bạn có cơ hội để bắt được một đàn ong trong một tổ bẫy với khả năng rất cao. Nếu bạn nhìn thấy ong dú bay như một bầy gần lối vào của một thùng ong hiện đang có ong dú sinh sống trong đó. Đây có thể là một đàn ong khác tấn công đang cố chiếm lấy tổ ong hiện tại. Tìm hiểu chi tiết hơn về hiện tượng xâm chiếm tổ ở ong dú thuộc chi Tetragonula tại đây

Tận dụng cơ hội này bạn hãy giới thiệu cho đàn ong tấn công một nơi làm tổ thích hợp và giảm thiệt hại cho đàn ong tự vệ, theo một cách đơn giản sau.

Khi gặp trường hợp này, bạn củng đừng vội làm gì sớm, bạn hãy nhớ điều này, rất quan trọng đấy "đừng vội làm gì sớm", đặc biệt là mang tổ bị tấn công đi chổ khác hãy để chúng "đỗ một tí máu" vì điều này sẻ làm cho đàn tấn công nhanh kéo hết tổ của nó tới hơn và khả năng bạn bắt được đàn ong này sẻ cao hơn.

Tiếp theo là thời gian chờ đợi, hãy đợi đến khi có thật nhiều con ong dú ở đàn khác bay quanh tổ ong đang sống. Lúc này bạn mới di chuyển tổ ong đang bị tấn công đến một vị trí mới. Đặt một thùng ong bẫy đã chuẩn bị trước đó mà bạn muốn chúng vào làm tổ tại vị trí mà những kẻ tấn công đang tập trung. Bầy ong này thường không tấn công các tổ ong trừ khi trong tổ ong mà nó định làm tổ có ong đang sinh sống trong đó.

Hình các bầy ong dú đang tấn công nhau để tranh giành nơi làm tổ

Nếu bạn tình cờ có một tổ ong yếu hoặc gần đây có một tổ ong đã chết, thì bạn có thể đặt những tổ ong này ngay nơi mà đàn ong đang tấn công để bắt những đàn ong này vào tổ ong yếu hoặc đã chết và cuối cùng bạn sẻ có một tổ ong mạnh quá tuyệt vời phải không. Hãy đặt nó vào vị trí của tổ ong bị chiếm làm tổ. Cuối cùng những con ong chiếm tổ này có thể thành lập một đàn ong mới của chúng trong đó bằng ong chúa của mình và bắt đầu đẻ trứng trong vài ngày tới.

Thu hút ong bằng đặc điểm sinh học của nó

Nếu các bạn đã có một thùng ong bẫy, hoặc đõ ong bẫy, các bạn có thể tiến hành bẫy ong dú theo hành vi sống của ong dú, như thùng ong bẫy phải phù hợp với loài ong mà bạn muốn bẫy (xem cách làm bên dưới) về kích thước, và keo ong, bạn hãy mang thùng bẫy (đõ bẫy) này đặt ở nơi ít gió, ít ánh sáng mặt trời chiếu trực tiếp vào, đặc biệt là ánh sáng từ 10h trưa trở đi, và tổ ong dú cực kỳ thích những nơi có ánh sáng dạng bóng râm của tán cây, rất thích hợp đặt dưới gốc của một cây có tán lớn và ít gió, và một điều cần lưu ý nữa là nơi đặt đõ ong bẫy này chiều cao cách mặt đất ít nhất 20cm, nơi đặt phải thường xuyên khô ráo và có che mưa, và nên tránh đặt ở nhưng nơi hôi thối như gần hầm rút, chuồng heo, chuồng dê, cống thải…Nếu làm đúng như vậy, thì khả năng đõ ong bẫy của bạn sẻ có ong dú đến ở cao hơn, mặc dù điều này là ít khi xảy ra.

Thu hút ong về dễ hơn với một thùng ong bẫy được đặt dưới tán một cây lớn

Các cách dẫn dụ ong về làm tổ khác

Còn một cách nữa mà thấy một vài người nuôi ong dú hay bắt trước ong mật là tìm bắt ong dú soi về thả vào đõ ong của mình đã chuẩn bị trước, mình không đề cập cách này ở đây là vì, để tìm và bắt một con ong dú soi rất là khó gặp, mà khả năng ong dú về làm tổ cực kỳ thấp, nên ở đây mình không khuyến khích mọi người làm điều này rất là mất thời gian và không hiệu quả.

Nếu các bạn đã làm hết sức rồi, mà không được, có thể là do khu vực của bạn có quá ít các tổ ong dú sống hoang dã, và việc đợi ong dú chia đàn rất lâu, vì ong dú phát triển chậm hơn ong mật tới hai lần, thì bạn nên tham khảo các giống ong dú tại đây.

Hướng dẫn cách làm thùng bẫy để bắt ong dú

Trước tiên, Website Hướng dẫn kỹ thuật nuôi ong xin được nhắc lại. Với loài ong dú và ong mật là hai thế giới hoàn toàn khác nhau, các đàn ong mật rất dễ bắt được chúng nhờ các đõ ong bẫy, và chúng chia đàn và phát triển rất nhanh, còn với con ong dú thì ngược lại hoàn toàn, hầu như chúng không thích thú các đõ ong bẫy do con người cố tình tạo ra, và việc chia đàn và phát triển của chúng củng lâu hơn rất nhiều so với ong mật. (Xem chi tiết điều này tại đây.)

➜ Nhưng một vài ý tưởng sau đây về cách làm một tổ ong bẫy đáng để bạn thử đấy.

1. Tận dụng tổ ong yếu hoặc đã bị chết.

Tận dụng một tổ ong dú đã bị chết để lại cấu trúc keo ong và ống dẫn vào tổ bên trong

Đây có thể được coi là một tổ ong bẫy hiệu quả và tuyệt vời nhất mà không cần phải làm nhiều, nếu bạn có sẵn mộ tổ ong dú đang bị yếu hoặc đã chết rồi, bạn có thể tận dụng nó để bẫy các tổ ong dú khác cực kỳ hiệu quả. Vì có rất nhiều tài nguyên hữu ích trong thùng ong này, đặc biệt là ống dẫn vào bên trong của cửa tổ, cấu trúc keo ong và mật ong còn lại (nếu không còn củng không sao).

Vì vậy, thay vì làm sạch thùng này để tái sử dụng bạn hãy vệ sinh sơ qua, tất nhiên là trứng và phấn hoa phải được lấy ra hết, để lâu trong thùng nó sẻ bị mốc và hôi, mật ong dú thì bạn củng lấy ra luôn, nhưng để lại một ít thôi, vì mật ong khó hư hơn trong thời gian dài. Sau đó hãy đóng nó lại đặt ở nơi thích hợp như ở trên Jichi đã hướng dẫn thì khả năng đàn ong dú vào ở là rất cao.

2. Sử dụng lại tổ ong đã tái chế

Nếu bạn không có tổ ong yếu hoặc tổ ong bị chết, hãy thử sử dụng tổ ong tái chế.

Một tổ ong tái chế là một tổ ong đã được sử dụng trước đây nhưng những con ong đã chết và nó đã được vệ sinh kỹ càng để tái sử dụng. (Vệ sinh thường phải được thực hiện vì tổ ong cũ có thể có mặt của những kẻ thù tự nhiên của ong, chúng đã tấn công vào và cư ngụ trong một tổ ong không được bảo vệ.) Chú ý khi vệ sinh những thùng ong này, lý tưởng nhất là để lại một lớp keo ong bám trên các thành thùng và phải để lại đường hầm tại lối vào bên trong tổ mà những con ong trước đây đã xây dựng, những yếu tố này cực kỳ quan trọng đến việc thành công của một bẫy ong.

Một đõ ong đã chuyển ong dú sang thùng nuôi và tận dụng đặt lại để bẫy ong dú

3. Tổ bẫy ong mới hoàn toàn

Nếu bạn không có thùng nuôi ong cũ đã nuôi ong dú rồi, và bạn chỉ có một cái thùng mới, bạn hãy chuẩn bị nó bằng cách nấu chảy và đổ keo ong được lấy từ một tổ ong khác và đổ xung quanh bên trong thùng bẫy mới này. Và tại lối vào bạn hãy làm một vòng bằng keo ong lẫn bên trong và bên ngoài lối vào để giả lập lại đường hầm dẫn vào tổ cuả các đàn ong dú (hình bên dưới), làm được như vậy, thì khả năng ong vào ở sẻ cao hơn.

Còn nếu bạn chỉ có thùng gỗ mới thôi mà không có keo ong dú thì bạn cứ đặt theo đặc điểm sinh học của ong mình hướng dẫn ở trên, và ráng đợi lâu hơn tí thôi, chứ thật sự tới đây thì Ong dú JiChi củng hết cách rồi ^^.

Hình một thùng ong bẫy để dẫn dụ ong dú mới hoàn toàn

Yếu tố quan trọng để bẫy một đàn ong dú thành công

Các bạn lưu ý, các phương pháp làm đõ ong bẫy trong cả bài viết này sẻ cực kỳ hiệu quả, nếu như đõ ong bẫy của bạn, hay thùng ong đã chết là loài ong giống với loài ong đang sinh sống hoang dã trong khu vực tự nhiên gần nhà bạn, nó sẻ kém hiệu quả hơn rất nhiều nếu chúng là hai loài khác nhau. Vì mỗi loài ong dú có tỷ lệ keo ong dùng để xây tổ khác nhau, và việc sử dụng đúng keo ong và sáp ong cho tổ ong bẫy là cực kỳ quan trọng để một tổ ong bẫy thành công.

Bẫy để bắt một tổ ong dú, không dễ như "thiên hạ" đồn

Hiện tại trên mạng có rất nhiều Video hướng dẫn bẫy ong dú, nhưng hãy xem lại, họ đã đặt bao nhiêu tổ bẫy và trong bao nhiêu tháng và được bao nhiêu tổ có ong. Mình củng xin nhắc lại với ong mật thì việc bắt một tổ ong mật bằng một thùng bẫy thì rất dễ, nhưng với ong dú điều đó thì hoàn toàn ngược lại và JiChi củng lưu ý lại là.

-------------o0o-------------

Tài liệu tham khảo: Những bài báo cáo khoa học của trung tâm nghiên cứu ong bản địa úc và kinh nghiệm thực tiễn được ghi chép lại.

Cảm ơn các bạn đã ghé thăm Website hướng dẫn kỹ thuật nuôi ong của chúng tôi, các bạn có thể đọc thêm các bài viết mới về phương pháp nuôi ong dú tại chuyên mục Học nuôi ong dú

Bài viết dưới dạng học thuật. Sao chép vui lòng ghi rõ nguồn hoặc trích dẫn